Bazı iş odaları doğalgaz rezervi bulgusuna inanmadı raporları incelemek istedi

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Karadeniz’de yeni gaz müjdesi ile toplam 710 milyar metreküp doğalgaz bulunduğunu duyurması kamuoyunda keyifle karşılandı. Bazı iş odaları ve uzmanlar, bu söylemleri tercih yatırımı olarak yorumlarken raporların kamuoyu ile paylaşılmasını istedi.

Doğalgazda yüzde 98 dışa bağımlı olan Türkiye’de gaz arama çalışmaları süratlendi.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın evvelki gün kabine buluşmasının ardından yeni rezerv bulgusunu müjdeledi. Enerji Bakanı Fatih Dönmez ise dün tarih verdi. “İlk gazı mart sonu sisteme vereceğiz” dedi.

Uzmanlar ve iş teşkilatları ise raporların kamuoyuna açıklanmadığını belirterek “Açıklamaların hiçbir teknik ve ekonomik geçerliliği yok. 4.5 milyar dolarlık yatırım, tercih için kullanılıyor” iddiasında bulundu.

Politik gösteri iddiası

Cumhuriyet gazetesinde yer alan habere göre hükümetin doğalgaz arama ve çıkarma faaliyetlerini politik gösteriye dönüştürdüğünü korunulurken Çaycuma’da açılan ve 58 milyar metreküp  olduğu söylenen gaz rezerviyle alakalı, “Tek bir kuyu ile rezerv belirtmek dünya literatüründe komedidir. En az üç kuyu açılmalı” yorumu yapıldı. 

Karadeniz’deki rezerv araştırmalarını hakikatleştiren Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın daha önceki müdürü Özer Balkaş da araştırmaların iç siyasete dönük bir malzeme için kullanıldığını söyleyenlerden. “Doğalgaz müjdesi diye yapılan açıklamanın hiçbir teknik ve ekonomik anlamı yoktur tamamen iç siyaset için kullanılan bir malzemedir” diyen Balkaş, “Ülke böyle bir döviz krizi ve muhtaçlığın içindeyken 3-5 milyar dolarlık yatırımların böyle kullanılması doğru değil. Bu gemilerde binlerce genç insan emek veriyor, milyonlarca insanın parası tüketiliyor ama kimse doğru dürüst bir şey öğrenmiyor” dedi.

“7’de 1’i üretilebilir”

Enerji Uzmanı ve Enerji Günlüğü yazarı Ali Arif Aktürk ise Dönmez’in verdiği bilgiler üzerinden yaptığı hesaplamaları şöyle aktarıyor: “Günlük 10 milyon m3 deniliyor. Senede 3.6 milyar m3 eder. 2030’a kadar bu kadar ondan sonra da günlük 1.5 milyon m3 üretileceğini söylüyor bakan. Bunları toplayınca 110 milyar m3 ediyor. Erdoğan’ın verdiği sayı toplam hacim, kimse bunun tamamını üretemez.”

Aktürk, “Dünyada hiçbir banka bu gibi aramaları finanse etmez zira çok tehlikelidir. Biz bunu öz kaynaklarımızla başka bir deyişle 85 milyonun cebindeki parayla yapıyoruz. Ama geçtim raporu medyaya açıklamayı, Meclis’e, iş odalarına hatta Sayıştay’a dahi açıklamıyoruz. Bu paralar bizim paralarımız, nasıl harcandığını öğrenemiyoruz. Takribî 4.5 milyar dolar para tüketilecek” dedi. 

“Yerinde görmek istiyoruz”

Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği’ne bağlı Jeoloji Mühendisleri Odası ise çalışmaları yerinde görmek istiyor. Daha evvel kezlerce bakana ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Genel Müdürü’ne bu öneriyi götürdüklerini söyleyen oda başkanı Hüseyin Alan, “Cemiyete saydam olunmuyor. Sonra ‘Neden müjdemizi alkışlamadınız’ diyorlar. Biz senelerdir bu gemilere gitmeyi, çalışmaları yerinde araştırıp kamuoyundaki kuşkuları giderebileceğimizi belirtiyoruz yetkililere. Kendileri de bu fikri hoşlanıyorlar ama netlikle dönüş yapılmıyor” dedi. Enerji uzmanı Önder Algedik ise “Bunları görüşebilmeniz için somut rapor belge olmalı. Şu an tek desteğimiz Erdoğan’ın kamera karşısındaki açıklamalarıdır. Farazi sayılar üzerinden kıymetleme yapmak zorundayız” diye konuştu.