EYT’nin maliyeti 450 milyar TL! Tazminatlar0 300, emekli ücretine 150 milyar TL ödenecek
Emeklilikte yaşa takılanlar %EYT’ tertip etmesinin devlete ve patronlara 1 senelik maliyeti ortaya çıktı. Uzmanların yaptığı hesaplamalara göre, EYT kapsamında tek seferlik tazminatların takribî 300 milyar TL, emekli ücretlerinin ise senelik 150 milyar TL olması bekleniyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, emeklilikte yaşa takılanlar EYT olarak öğrenilen 2 milyon 250 bin bireyin emekli olmasını sağlayacak tertip etmeyi hayata geçireceklerini, emeklilik hakkının kullanılmasında yaş hududu uygulanmayacağını açıkladı. Erdoğan sistemin bütçeye maliyeti hakkında rastgele bir bilgi vermedi. Halihazırda emeklilik ücreti alan 13,9 milyon şahıs bulunuyor.
Erdoğan dün akşam yaptığı açıklamada, “Bugün sizlerle paylaşacağımız tertip etmeyle takribî 2 milyon 250 bin yurttaşımız daha emekli olma hakkına kavuşuyor. Emeklilik hakkının kullanılması hususunda rastgele bir yaş hududu uygulanmayacaktır” dedi.
“İlke olarak 20 veya 25 sene çalışmış bir bireyin çalıştığı vakitten çok daha uzun bir yarıyıl emekli ücreti alabileceği sistemin sürdürülebilir olmadığına inanıyoruz… Geçmiş senelerde bunun acısı çok yaşanmıştır” diyen Erdoğan, hükümetin yürüttüğü analiz neticesinde bu kararı aldıklarını belirtti.
Ekonomik krizden çıkmak için yapılmıştı
Türkiye’nin 1999 senesinde ekonomik krizden çıkmak için sosyal güvenlik sisteminde yaptığı farklılık neticeyi, emekli olabilmek için zorunlu koşullara yaş hududu da ilave edildi. Şahıs, iş ve tabi olunan yasalara göre emeklilik yaşı değişiyor olsa da, SGK tertip etmelerine göre ağırlıklı olarak bayanlarda 58, erkeklerde 60 yaşından evvel emekli olunamıyor. Oysa yasa farklılığı evveli 8 Eylül 1999 evveli sigorta girişi olanların emekli olabilmesi için yaş koşulu bulunmuyordu.
Yalnızca tazminatlara 300 milyar TL
Öte yandan tertip etmenin Hazine’ye ve işletmelere tesirleri de piyasalarda yakından takip ediliyor. Hazine daha evvel açıkladığı üzere yeni emekli olacaklara ödenecek tazminatlar için Kredi Garanti Fonu KGF ile işletmelere kredi sağlayacağını açıklamıştı.
Reuters’ın hesaplamalarına müracaat ettiği iki ekonomist takribî 14 milyon emekliye EYT’lilerin tamamını ilave edilmesi halinde tek seferlik tazminatların 300 milyar TL, kamuya senelik ücret ödemelerini ise takribî 150 milyar TL hesapladılar.
Piyasaya yüklü ölçüde TL girecek
Bankacılar bu kitlenin tamamının anında emekli olmasını beklemediklerine de dikkat çektiler. Normalde ayda 50 bin bireyin emekli olduğunu ancak önümüzdeki senenin ilk ayları haysiyetiyle bu sayıya EYT’lilerin de etkileneceğini belirterek bunun da piyasaya yüklü ölçüde TL girişi anlamına geleceğine dikkat çektiler.
Emekli ücret yükü çoğalacak
Bürümcekçi Araştırma ve Danışmanlık Kurucu Ortağı Haluk Bürümcekçi, “Her ay takribî 40,000-50,000 bireyin emekli olduğu düşünüldüğünde, EYT tertip etmesi ile birlikte ek 1.8 milyon bireyin emekli olacağı belirtilebilir. Bu vaziyette ücret yükünün takribî 150-180 milyar TL, birliktesi hem kamu hem de özel sektöre getireceği kıdem tazminatı yükünün de 300 milyar TL’yi aşabileceği söylenebilir. Bu ise aynı zamanda, gelecek senenin ilk aylarından itibaren piyasalara yüklü para girişi olacağı anlamına geliyor” dedi.
Piyasalar EYT’nin istihdam piyasasına tesirlerini de takip edecek.