Konkordato talep edenlere Yargıtay’dan kötü haber

Yargıtay Hukuk Genel Heyeti, konkordato arz edenleri ilgilendiren emsal bir karara imzalaydı. Yargıtay Hukuk Genel Heyeti, “Covid-19 pandemisinin neden olduğu negatif tesir, konkordatonun tasdiki için bir neden olarak kabul edilemez” dedi.

İHA muhabirinin İçtihat Bülteni’nden edindiği bilgiye göre, sanayi ve iş cihazları ile bunlara ait yedek parça yapımı yapan işletme, vekil avukat aracılığıyla, son yarıyılda mali güçlük içerisine düştüğünü ve iflas etmesi yerine ticari hayatına devam etmesinin müvekkili gibi alacaklıların da bereketine olduğunu, bu surattan konkordatonun tasdikine karar verilmesini arz etti.

İlk derece duruşması, arzı kısmen kabul etti
Yargılama sonunda, konkordato komiserler heyetinin evvelki raporlarını da dikkate alan ilk derece duruşması, “Konkordato arz eden işletmenin iflas etmesi vaziyetinde, ayrıcalıksız alacaklıların rastgele bir tahsilat yapamayacakları gibi, ödünlü alacaklıların da alacaklarının tamamına kavuşamayacağı ihtimalinin güçlü olduğu, konkordato tasdik projesine göre ‘Alçak alacaklılara Aralık 2020 tarihinden başlamak üzere 36 ay vade ile 4’er aylık denk taksitler hâlinde arz eden tarafından ödenmesine’ ait önerinin, İİK’nin 302/3. maddesinin gerektirdiği kaydedilmiş alacaklıların dörtte birini ve alçak alacakların üçte ikisini aşan bir çoğunluk tarafından imza edildiği ve İİK’nin 305. maddesindeki konkordato tasdik koşullarının oluştuğu mazeretiyle arz eden işletmenin konkordato projesinin tasdik arzının alçak alacaklar istikametinden kabulüne, işletmenin rehinli alacaklıya müteveccih önerisinin alacaklı tarafından kabul edilmediği, böylece koşulların oluşmadığı anlaşıldığından arz eden işletmenin rehinli alacaklıya müteveccih konkordato projesinin tasdik arzının reddine” karar verdi.

Bölge Adliye Duruşması, konkordato tasdik arzının reddine karar verdi
Bölge Adliye Duruşması, “İşletmenin borca batık olmadığı gibi kısa vadeli borçlarını şipşak ve bütün olarak ödeyebilecek eforda olduğu ve dolayısıyla konkordatonun temel şartı olan ‘borçları vadesinde ödeyememe’ şartının oluşmadığı, bu hâliyle ‘Aralık 2020 tarihinden başlamak üzere 36 ay vade ile 4’er aylık denk taksitler halinde ödeme’ biçiminde yönteme edilen konkordato projesinin alacaklıları faiz haklarından yoksun eden ve hasara uğratacak biçimde vade uzatımı kalitesinde olduğu, işletmenin konkordatoyu emelinin dışında ve bir finansman çalgıyı olarak kullandığının anlaşıldığı mazeretiyle ilk derece duruşması kararının düzenlenerek yine temel hakkında karar verilmesine ve konkordato tasdik arzının reddine” karar verdi. Bölge Adliye Duruşması, kararını süresi içinde konkordato arz eden işletme vekili ve alacaklılar temyiz etti.

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi, kararı bozdu
Temyiz tahlili sonucunda Yargıtay 6. Hukuk Dairesi, “Her ne kadar dava tarihi nazara alındığında henüz tesirleri görülmemiş olsa da covid-19 salgınının dünya tarihinin son 100 senede gördüğü en büyük sosyal ve ekonomik krize yol açtığı münazarasızdır. Evrensel ölçekte devam eden böyle bir kriz etrafında emel, ticari ve ekonomik hayatın devamını sağlayarak bu etraftan en az zararla çıkmak olmalıdır. Yasamızda tertip edilen konkordato müessesi bütün de bu emele hizmet etmek için ideal bir uygulamadır. Bu haysiyetle, mutlak sayısal ve yarıyıllık bilgilere bakarak neticeye varmak konkordatonun ruhuna aykırı olacaktır. Alacaklıların çoğunluğu tarafından kabul edilen ve galibiyete erişme kaderi olmayan konkordato projesine duruşmanın müdahalesi bu emel çerçevesinde değerlendirilerek makul görülmelidir. Yalnızca borçlarını ödeyemeyen değil, ödeyememe riski altında bulunan borçlunun da konkordato arzında bulunma hakkı vardır. İlk derece duruşmasının kararına dayanak yapılan komiser raporu borçlunun kısa vadede borçlarını ödeyememe riski içinde olduğunu rapor etmiştir. Tam bu açıklamalar ışığında, Ankara Bölge Adliye Duruşması 23. Hukuk Dairesi tarafından alacaklı banka vekilinin istinaf müracaatının temelden reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir” biçiminde kararı bozdu.

Bölge Adliye Duruşması kararında direndi
Bölge Adliye Duruşması özetle, “Konkordato yeni bir kontrat/duruşma kararı iken, mücbir nedenin mevcut bir kontrattan doğan edimin ifa edilememesinin hukuka uygunluk sebebi olduğu, arz edenin bir alacaklısına olan borcunu ödeyememesi ve bunun da covid-19 pandemisinin oluşturduğu mücbir nedene dayandığını belirtmesi hâlinde duruşmanın borçlunun hukukî vaziyetini sonraki imkânsızlık kararlarına göre değerlendireceği, ancak mücbir nedenin başlı başına bir kontratın kurulma sebebi olarak kabul edilemeyeceği, başka bir deyişle bir kimsenin mücbir nedene dayalı olarak karşısındakini yeni bir kontrat yapmaya zorlayamayacağı, açıklanan sebeple konkordatonun covid-19 pandemisinin oluşturduğu negatif tesiri gidermenin metodu olmadığı, değişik yandan arz eden işletmenin çok sayıda alacaklısının, yanılgılı tablolarla yanıltıldığı da korunduğunda tıpkı arz eden işletme gibi malî güçlük içinde olduğu, arz eden firmadan kolaylıkla alabileceği ve dolayısıyla ödemelerinde kullanabileceği parayı muhtelif nedenlerle geç ya da hiç alamamasının da adaletli olmadığı” mazeretiyle dayanma kararı verdi. Dayanma kararı süresi içinde konkordato arz eden vekili ve alacaklı banka vekilince temyiz edildi.

“Covid-19 pandemisinin neden olduğu negatif tesir konkordatonun tasdiki için bir neden olarak kabul edilemez”
Dayanma kararını ele alan Yargıtay Hukuk Genel Heyeti, “Konkordato, borçlunun borçlarını ödemek için alacaklılarla duruşmanın da onayı ile yaptığı bir kontrat/uyuşmadır. Konkordato duruşma kararı ile ortaya çıkan yeni bir kontrat/uyuşma olup, mücbir neden ise, mevcut bir kontratın ifa edilememesinin hukuka uygunluk sebebidir. Mücbir neden, başlı başına bir kontratın/uyuşmanın sebebi olamayacağı gibi, mücbir nedene dayalı olarak da bir tarafın kontrat yapmaya zorlanması muhtemel değildir. Bu sebeple covid-19 pandemisinin neden olduğu negatif tesir konkordatonun tasdiki için bir neden olarak kabul edilemez. Bu sebeple Özel Dairenin konkordatonun tasdiki safhasında covid-19 pandemisinin neden olduğu ekonomik tesirlerin tasdik kararında dikkate alınması gerektiği doğrultusundaki bozma mazereti yerinde değildir” diyerek covid-19 pandemisinde yaşanan negatif şartların konkordatonun tasdiki için yeterli olmadığını belirtti.