Türk müteahhitler ilk çeyrekte yurt dışında 4,1 milyar dolarlık iş aldı

Türk müteahhitlik sektörünün senenin ilk çeyreğinde yurt dışında üstlendiği proje meblağı 4,1 milyar dolara erişti.

Anadolu Ajansı muhabirinin, Ticaret Bakanlığı bilgilerinden yaptığı derlemeye göre, yurt dışı müteahhitlik sektörü 1972’den mart ayı sonuna kadar 133 ülkede 477 milyar dolar kıymetinde 11 bin 700 proje üstlendi.

Sektör, 2020’de hedef ülkelerde yaşanan ciddi politik kararsızlıklar, konjonktürel meseleler ve Kovid-19 salgınının tesirlerine karşın 16,2 milyar dolar kıymetinde 370 iş almıştı.

2021’de ise salgının dünya ekonomisinde yarattığı negatif tesirin eksilmesine paralel olarak Türk şirketlerinin yurt dışında üstlendiği projelerin toplam değeri 30,7 milyar dolara çıktı. Bu yarıyılda üstlenilen proje rakamı 444 olarak kayıtlara geçti.

Yurt dışı müteahhitlik sektörü, geçen seneyi de küresel ekonomik meseleler ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın gölgesinde geçirdi. Bu yarıyılda sektörün üstlendiği proje rakamı 492, toplam proje değeri takribî 19,1 milyar dolar oldu. Geçen sene üstlenilen projelerin vasati değeri 38,8 milyon dolar olarak hesaplandı.

Sektör, bu senenin ilk 3 aylık yarıyılında ise 52 proje üstlendi. Bu yarıyılda üstlenilen projelerin değeri 4 milyar 52 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Senenin ilk iki aylık yarıyılında üstlenilen projelerin vasati değeri ise 77,9 milyon dolar olarak hesaplandı.

Rusya ve Türkmenistan ilk iki sırada

Müteahhitlik şirketlerince 1972 senesinden bugüne kadar yurt dışında üstlenilen projelerin ülkelere göre dağılımında Rusya yüzde 20,5’lik hisseyle ilk sırada yer aldı. Söz mevzusu ülkede bugüne kadar 97,9 milyar dolarlık proje reelleştirildi.

Rusya’yı yüzde 10,7’lik hisseyle Türkmenistan takip etti. Bu ülkede üstlenilen projelerin meblağı 50,8 milyar dolar oldu. Irak yüzde 6,9’luk hisse ve üstlenilen 33 milyar dolarlık projeyle üçüncü sırada yer aldı. Bu ülkeleri, Libya ve Kazakistan izledi.

Müteahhitlik sektörünün daha fazla hisse almak için odaklandığı Suudi Arabistan pazarı da yüzde 5,2’lik hisse ve 24,8 milyar dolarlık proje değeriyle bu ülkelerin ardından öne çıktı.

Bugüne kadar en çok proje üstlenilen alanlara bakıldığında ise konut projelerinin yüzde 14’lük hisseyle ilk sırada yer aldığı görüldü. Söz mevzusu projelerin değeri 66,6 milyar dolar oldu.

Konut projelerini yüzde 13,5’lik hisse ve 64,6 milyar dolarlık proje değeriyle kara yolları, tünel ve köprüler takip etti.

Enerji sektörü yüzde 8,5’lik hisseyle yurt dışında üstlenilen işlerde üçüncü sırada yer aldı. Bu sektörün bugüne kadar üstlendiği proje meblağı 40,5 doları aştı.

Türk müteahhitler, bugüne kadar yurt dışında 34,7 milyar dolarlık ticaret merkezi ve 30,7 milyar dolarlık havalimanı projesi üstlendi.​​​​​

Beynelmilel rekabet

Öte yandan, ENR mecmuasının geçen bir senede üstlenilen beynelmilel projelerin toplam değeri üzerinden her sene tanımladığı dünyanın en büyük 250 müteahhitlik işletmesini gösteren listede Türkiye, 2003 senesinde yalnızca 8 müteahhitlik şirketiyle yer alırken 2022’de 42 işletmeyle boy gösterdi. Mecmuanın 2022 seneyi rakamında yer alan bu şirketlerden 8’i söz mevzusu listede ilk 100 şirket arasında yer buldu, 2 Türk şirketi ise ilk 50’ye girdi. Türkiye listede şirket rakamı haysiyetiyle Çin’den sonra ikinci sırada bulunuyor.